Η ΕΠΟΠΤΕΙΑ ΤΟΥ ΟΜΗΡΙΚΟΥ ΤΡΙΠΟΔΟΣ

 

ΜΙΚΡΟΙ ΕΡΩΤΕΣ ΣΤΟΛΙΖΟΥΝ ΕΝΑΝ ΤΡΙΠΟΔΑ Herculaneum (ΗΡΑΚΛΕΙΟ) ΤΗΣ  ΝΑΠΟΛΗΣ

".....ὑμέων δ᾽ ἀνδρὶ ἑκάστῳ ἐφιέμενος τάδε εἴρω,
ὅσσοι ἐνὶ μεγάροισι γερούσιον αἴθοπα οἶνον
αἰεὶ πίνετ᾽ ἐμοῖσιν, ἀκουάζεσθε δ᾽ ἀοιδοῦ.

εἵματα μὲν δὴ ξείνῳ ἐϋξέστῃ ἐνὶ χηλῷ
κεῖται καὶ χρυσὸς πολυδαίδαλος ἄλλα τε πάντα
δῶρ᾽, ὅσα Φαιήκων βουληφόροι ἐνθάδ᾽ ἔνεικαν·
ἀλλ᾽ ἄγε οἱ δῶμεν τρίποδα μέγαν ἠδὲ λέβητα
ἀνδρακάς· ἡμεῖς δ᾽ αὖτε ἀγειρόμενοι κατὰ δῆμον

τισόμεθ᾽· ἀργαλέον γὰρ ἕνα προικὸς χαρίσασθαι.                                                                                 ὣς ἔφατ᾽ Ἀλκίνοος, τοῖσιν δ᾽ ἐπιὴνδανε μῦθος...." ΟΔΥΣΣΕΙΑ ν  7-16 

"...Καὶ στὸν καθέναν ἀπὸ σᾶς ποὺ μέσα στὸ παλάτι
τὸ διαλεχτό μου πίνετε κρασὶ καὶ τὸ φλογάτο,
καὶ τὰ τραγούδια χαίρεστε, νά, τὶ θὰ πῶ, κι ἀκοῦτε.

Μέσα στὸ λαμπροκάμωτο σεντούκι 'ναι τὰ ροῦχα,
τὸ δουλεμένο μάλαμα καὶ τὰ φιλέματα ὅλα,
ποὺ ἐδῶ τοῦ ξένου φέρανε οἱ ἀρχόντοι τῶ Φαιάκων·
τώρα μεγάλο τρίποδα ἂς τοῦ βροῦμε καὶ λεβέτι
καθένας μας κατόπι ἐμεῖς συνάζουμε ἀπ' τὸ δῆμο·

τὶ εἶναι βαρὺ ἀπ' ἐλόγου του νὰ δίνη ἕνας μονάχος.”

Εἶπε ὁ Ἀλκίνος, κι ἄρεσαν τὰ λόγια του στοὺς ἄλλους.

 

Ο Αλκίνοος, ο βασιλιας των Φαιάκων, ο έχων ΝΟΥΝ ΑΛΚΙΜΟΝ, ανδρείον, ζητά από τον κάθε άνδρα  των συνδαιτημόνων του στην τράπεζα των αξιών και των αρχών να προσφέρουν   μέγα τρίποδα με λέβητα στον Οδυσσέα ,ο οποίος μετά από δεκαετείς δοκιμασίες επιστρέφει στη Ηθικήν τάξιν, στην ΙΘΑΚΗ του.

Σαν σύμβολο, αλλάζοντας επίπεδο από ένα απλό σκεύος σε ιερό Τρίποδα, αλληγορείται δια του σχήματος του ισόπλευρου τριγώνου, που έχει τις τρείς πλευρές  και τις γωνίες ίσες. Η ισότης συμβολίζει την ίση σημασία που πρέπει να δίνουμε στα τρία σώματα/φορείς του ανθρώπινου όντος. Το Ενστικτώδες/Επιθυμητικό,  το Συναισθηματικών/θυμοειδές, και το Νοητικόν/Λογιστικόν.

Παράλληλα ο τρίποδας ανάγει στις τρείς θείες ιδιότητες, ΤΟ ΚΑΛΛΟΣ, ΤΗΝ ΣΟΦΙΑ, και ΤΗΝ ΑΓΑΘΟΤΗΤΑ.Σαν αρχέτυπο, ο ιερός Τρίποδας μετουσιώνεται, όταν εκπροσωπεί τον χρόνο. ΠΑΡΕΛΘΟΝ, ΠΑΡΟΝ , ΜΕΛΛΟΝ. Ο Τρίποδας, δια της Μαντικής, αποσαφηνίζει ότι η πρόβλεψη προηγείται του αιτίου (Τόξο), και ο Οδυσσέας την ημέρα της γιορτής του Απόλλωνα τεντώνει το τόξο.

 

Ο  Δελφικός Τρίπους  ήταν χρυσός, πάνω σε ένα χάλκινο κίονα με τρείς χάλκινους κεφαλές όφεων στην κορυφή και με ύψος 10 μ. Κατά τον Παυσανία, ο τρίποδας αυτός ήταν αφιέρωμα όλων των Ελλήνων στο Μαντείο των Δελφών, σε ανάμνηση της νικηφόρου   μάχης κατά των Περσών στις Πλαταιές. Ηταν τοποθετημένος μπροστά από τον Ναό του Απόλλωνα πριν τον βωμό του και το άγαλμά του.

Εκτός του χώρου του ναού και σχετικά μακρυά στην αριστερή πλευρά, δεύτερος κίων ύψους 10 μέτρων και αυτός, και στην κορυφή  ήταν η τερατόμορφος Σφίγξ, αφιερωμα των Ναξίων. Υπόδειξη στον ικέτη της αληθινής φύσης του, την έλλειψη του «ΓΝΩΘΙ ΑΥΤΟΝ», η οποία απεικονίζεται με τα τέσσερα μέρη του σώματος/επιθυμητικόν της Σφιγγός.

Η Εποπτεία/Θέαση του Τριποδος  δεν είναι μία απλή οπτική εικόνα. Είναι η δύναμη της ψυχής να θεάται την ολότητα των όντων, των γεγενημένων και των μελλόντων στην ενότητά της. ΑΘΛΟΣ ΨΥΧΗΣ Η ΕΠΟΠΤΕΙΑ, ΠΟΣΟ ΜΑΛΛΟΝ Η ΚΑΤΟΧΗ ΤΟΥ ΤΡΙΠΟΔΟΣ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΟΥΤΕ Ο ΗΡΑΚΛΗΣ ΠΕΤΥΧΕ ΝΑ ΑΠΟΣΠΑΣΕΙ ΑΠΟ ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟ, ΟΤΑΝ ΗΤΑΝ ΑΚΟΜΗ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΑΠΕΙΡΟΣ ΣΤΗΝ ΔΙΑ-ΛΕΚΤΙΚΗ ΤΕΧΝΗ.

Η ΕΠΟΠΤΕΙΑ είναι το μέγα επίτευγμα των Μυστηρίων, που φανερώνεται μετά την μύηση, στην οποία υποβάλλοντο οι μέλλοντες μύστες, οι κατέχοντες την Αρετή και το Ηθος.

Γεννήτορας της Διαλεκτικής  είναι ο Νούς, και ο Ερως της ψυχής είναι η επιθυμία της ομοιώσης της με το ΦΩΣ της Νόησης, την εσω-εξω διαλεκτική ΑΠΟΛΛΏΝΙΟΝ ΤΕΧΝΗΝ . Η ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗ είναι δώρο των θεών προς τους ανθρώπους δια μέσου του Προμηθέως μαζί με την Φλόγα, λέγει ο Πλάτων  «Φίληβος».

Μέσω της Διαλεκτικής ο διαλογιζόμενος θεώμενος εποπτεύει τον διπλό συμμβολισμό του τρίποδος.

Αφενός αναφέρεται στην σύμπνοια των Ελλήνων, οι οποίοι με την ομοψυχία τους ενικησαν του Πέρσες, αφετέρου συμμμετέχει και αυτός στην προσωπική μάχη του καθενός για την καταπολέμηση του εσωτερικού εχθρού, του διχασμού , της αμάθειας, της δεισιδαιμονίας, αλαζονείας, που δεν επιτρέπουν στην ψυχή την επικοινωνία της με τον ηγεμόνα Νούν.(Σημειώσεις Αλτάνη)
Η ύπαρξη δύο ισομεγέθως αγαλμάτων, του Δία και του Ομήρου, έξω από το Ιερό του Φοίβου έχει μεγάλη συμβολική αξία. Μας δηλώνει και υπενθυμίζει την αρμονική-ισότιμη σχέση και συνύπαρξη του Θεϊκού Ανθρώπου με τον Γεωμέτρη του Σύμπαντος, τον κοσμικό Δημιουργό και ο Οδυσσέας ορών και κατέχοντας τον χρυσό Τρίποδα, θέτει τον Εαυτό του στην τροχιά του Πόλου/Απόλλωνα.